در دهه های اخیر پیشرفت های زیادی در زمینه مواد پرکننده ی ستون های کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا بدست آمده است. از جمله این پیشرفت ها می توان به استفاده از ذرات بسیار کوچک متخلخل (قطر کم تر از نوع 0/2μm)، نوع جدید ذرات لایه دار و یا متخلخل سطحی و نسل دوم ستون های مونولیتیک سیلیکا با کارایی بالا اشاره نمود. در این مقاله به برخی از این پیشرفت ها به همراه کاربرد آن ها در آنالیز مولکول های کوچک اشاره شده است.
اگر چه به نظر می رسد روش کروماتوگرافی مایع با کارایی بالا به تکامل رسیده است، اما پیشرفت های جدید همچنان ادامه دارند. توسعه انواع مختلف مواد پر کننده، شیمی فاز ساکن و ساخت ستون و تغییر شکل آن ها همچنان انجام می شود. امروزه کاربران دستگاه درک بهتری از مزایا و محدودیت های مواد بر پایه سیلیکا دارند و از این ستون ها در شرایطی که منجر به کاهش طول عمر و یا کاهش کارایی آن ها می شود،استفاده نمی کنند.علاوه بر این، با پیشرفت های به وجود آمده در فازهای جدید، محدوده استفاده از pH، هم در مقدار بالا و هم در مقدار پایین، بیشتر شده است و تنوع بیشتری در نوع ستون ها فراهم آمده و طول عمر ستون نیز افزایش یافته است. در قسمت اول این مقاله به جای پرداختن به همه زمینه ها، پیشرفت های پرکننده ها در چند محدوده کلیدی (ذرات بسیار کوچک، ذرات هسته-پوسته و ستون های مونولیتیک) مورد بررسی قرار گرفته است. در قسمت دوم مقاله به دیگر موارد پرداخته خواهد شد.
این مقاله در شماره 22 «فصلنامه تخصصی دانش آزمایشگاهی ایران»، تابستان 1397 منتشر شده است.